معرفی فتف
در اینجا به طور جامع به فلسفه، اهداف، تاریخچه، اصول، اجزا، آینده و جایگزین‌های احتمالی FATF (گروه ویژه اقدام مالی) می‌پردازیم:
فلسفه و اهداف FATF
فلسفه وجودی فتف یا FATF عبارت است ازحفاظت از سیستم مالی بین‌المللی در برابر:
- تهدیدات پولشویی (Money Laundering)،
- تأمین مالی تروریسم (Terrorist Financing) و
- تأمین مالی اشاعه سلاح‌های کشتار جمعی (Proliferation Financing).
اهداف اصلی این گروه عبارتند از:
- تدوین استانداردها: FATF استانداردهای بین‌المللی را در قالب ۴۰ توصیه برای مبارزه با پولشویی و ۹ توصیه برای مبارزه با تأمین مالی تروریسم و اشاعه سلاح‌های کشتار جمعی تدوین می‌کند. این توصیه‌ها چارچوبی را برای کشورها فراهم می‌کنند تا سیستم‌های قانونی، نظارتی و اجرایی خود را بهبود بخشند.
- ارزیابی کشورها: FATF به طور دوره‌ای کشورهای عضو و غیر عضو را از نظر میزان انطباق با این استانداردها ارزیابی می‌کند. این ارزیابی‌ها شامل بررسی قوانین، مقررات و نحوه اجرای آنها در عمل است.
- ترویج اجرای مؤثر: FATF تلاش می‌کند تا اجرای مؤثر این استانداردها را در سطح جهانی ترویج دهد. این شامل ارائه راهنمایی، آموزش و همکاری با سایر سازمان‌های بین‌المللی است.
- شناسایی و مقابله با ریسک‌ها: FATF به طور مداوم ریسک‌های جدید در زمینه پولشویی و تأمین مالی تروریسم را شناسایی و راهکارهایی برای مقابله با آنها ارائه می‌دهد.
تاریخچه FATF
فتف یا FATF در سال ۱۹۸۹ توسط گروه هفت (G7) در مواجهه با افزایش نگرانی‌ها در مورد پولشویی تأسیس شد. در ابتدا، تمرکز اصلی این گروه بر مبارزه با پولشویی ناشی از قاچاق مواد مخدر بود. پس از حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱، مبارزه با تأمین مالی تروریسم نیز به وظایف FATF اضافه شد. در سال ۲۰۱۲، مقابله با تأمین مالی اشاعه سلاح‌های کشتار جمعی نیز به حوزه فعالیت‌های این گروه افزوده شد.
اصول و اجزای اصلی FATF
اصول اصلی FATF بر پایه همکاری بین‌المللی، ارزیابی متقابل و اجرای مؤثر استانداردها استوار است. اجزای اصلی آن عبارتند از:
- اعضا: FATF شامل ۳۹ عضو است (۳۷ کشور و ۲ سازمان منطقه‌ای: کمیسیون اروپا و شورای همکاری خلیج فارس).
- سازمان‌های منطقه‌ای: FATF با همکاری سازمان‌های منطقه‌ای مشابه خود (مانند MONEYVAL در اروپا، GAFILAT در آمریکای لاتین و غیره) حدود ۲۰۰ کشور و حوزه قضایی را در سراسر جهان پوشش می‌دهد.
- توصیه‌ها: ۴۰ توصیه در مورد پولشویی و ۹ توصیه در مورد تأمین مالی تروریسم و اشاعه سلاح‌های کشتار جمعی، استانداردهای جهانی را در این زمینه تشکیل می‌دهند.
- ارزیابی متقابل: فرآیندی است که در آن کشورهای عضو توسط یکدیگر ارزیابی می‌شوند تا میزان انطباق آنها با استانداردها مشخص شود.
- لیست‌ها: FATF لیست‌هایی از کشورهایی که در مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم همکاری نمی‌کنند یا اقدامات کافی انجام نمی‌دهند، منتشر می‌کند. این لیست‌ها شامل "لیست سیاه" (کشورهای با ریسک بالا) و "لیست خاکستری" (کشورهای تحت نظارت) است.
آینده FATF
آینده FATF به احتمال زیاد شامل موارد زیر خواهد بود:
- تمرکز بیشتر بر فناوری‌های جدید: با پیشرفت فناوری، روش‌های پولشویی و تأمین مالی تروریسم نیز پیچیده‌تر می‌شوند. FATF باید به طور مداوم خود را با این تغییرات تطبیق دهد و استانداردهای جدیدی را برای مقابله با این تهدیدات تدوین کند. به ویژه در حوزه ارزهای دیجیتال و فناوری بلاکچین.
- همکاری بیشتر با بخش خصوصی: همکاری با بخش خصوصی، به ویژه مؤسسات مالی و شرکت‌های فناوری، برای اجرای مؤثر استانداردها و شناسایی ریسک‌های جدید ضروری است.
- تقویت همکاری‌های بین‌المللی: همکاری بین‌المللی برای مقابله با جرایم مالی فرامرزی بسیار مهم است. FATF باید به تقویت همکاری با سایر سازمان‌های بین‌المللی و کشورهای غیر عضو ادامه دهد.
- توجه بیشتر به اثربخشی: FATF باید بر اثربخشی اقدامات خود تمرکز بیشتری داشته باشد و اطمینان حاصل کند که استانداردها به طور مؤثر در کاهش جرایم مالی مؤثر هستند.
جایگزین‌های FATF
در حال حاضر، هیچ جایگزین جهانی و جامعی برای FATF وجود ندارد. با این حال، برخی از کشورها یا گروه‌های منطقه‌ای ممکن است رویکردهای متفاوتی را در زمینه مبارزه با پولشویی و تأمین مالی تروریسم اتخاذ کنند. به عنوان مثال:
- توافقات دوجانبه یا چندجانبه: کشورها می‌توانند با یکدیگر توافقات دوجانبه یا چندجانبه‌ای در زمینه تبادل اطلاعات و همکاری در تحقیقات منعقد کنند.
- سازمان‌های منطقه‌ای: سازمان‌های منطقه‌ای مشابه FATF می‌توانند استانداردهای خاص خود را داشته باشند و بر اجرای آنها در منطقه خود نظارت کنند.