سهم عدم عضویت فتف در وجود مشکلات اقتصادی ایران
چه میزان از مشکلات اقتصادی ایران ناشی از عدم عضویت ایران در فتف است؟ تعیین دقیق میزان تأثیر عدم عضویت ایران در FATF (گروه ویژه اقدام مالی) بر مشکلات اقتصادی کشور کار دشواری است و نمی‌توان درصد مشخصی را به آن اختصاص داد. اقتصاد ایران تحت تأثیر عوامل متعددی از جمله تحریم‌های بین‌المللی، سیاست‌های داخلی، نوسانات بازار جهانی و عوامل ساختاری قرار دارد و نمی‌توان تمام مشکلات را صرفاً به عدم عضویت در FATF نسبت داد. با این حال، می‌توان گفت که عدم عضویت در FATF به طور قابل توجهی مشکلات اقتصادی ایران را تشدید کرده و در برخی زمینه‌ها نقش تعیین‌کننده‌ای داشته است.
به طور کلی، می‌توان تأثیر عدم عضویت ایران در FATF را بر اقتصاد کشور به صورت زیر دسته‌بندی کرد:
محدودیت در روابط بانکی بین‌المللی
- این شاید مهم‌ترین تأثیر عدم عضویت در FATF باشد. بانک‌ها و مؤسسات مالی بین‌المللی به دلیل نگرانی از ریسک‌های پولشویی و تأمین مالی تروریسم و همچنین ترس از تحریم‌های ثانویه آمریکا، تمایل چندانی به همکاری با بانک‌های ایرانی ندارند.
- این امر باعث ایجاد مشکلات زیادی در انجام تراکنش‌های مالی بین‌المللی، گشایش اعتبارات اسنادی، حواله‌های ارزی و سایر خدمات بانکی برای تجار و شرکت‌های ایرانی شده است.
- به همین دلیل، هزینه‌های تجارت برای ایران افزایش یافته و دسترسی به بازارهای جهانی محدودتر شده است.
کاهش سرمایه‌گذاری خارجی
- سرمایه‌گذاران خارجی به دنبال محیط‌های امن و شفاف برای سرمایه‌گذاری هستند. عدم عضویت ایران در FATF و قرار گرفتن در لیست سیاه این نهاد، به عنوان یک علامت منفی برای سرمایه‌گذاران تلقی می‌شود و آنها را از سرمایه‌گذاری در ایران منصرف می‌کند.
- این امر باعث کاهش جریان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی (FDI) به ایران شده و رشد اقتصادی کشور را تحت تأثیر قرار داده است.
افزایش هزینه‌های تجارت و مبادلات مالی
- به دلیل ریسک بالای همکاری با ایران، بانک‌ها و مؤسسات مالی بین‌المللی کارمزدهای بیشتری برای انجام تراکنش‌های مربوط به ایران دریافت می‌کنند.
- همچنین، تجار ایرانی برای انجام مبادلات تجاری خود مجبور به استفاده از واسطه‌ها و روش‌های غیرمستقیم می‌شوند که هزینه‌ها و ریسک‌ها را افزایش می‌دهد.
محدودیت در دسترسی به منابع مالی بین‌المللی
- عدم عضویت در FATF دسترسی ایران به منابع مالی بین‌المللی مانند وام‌ها و اعتبارات را محدود می‌کند.
- این امر می‌تواند تأثیر منفی بر اجرای پروژه‌های توسعه‌ای و رشد اقتصادی کشور داشته باشد.
تأثیر منفی بر رتبه اعتباری
- عدم عضویت در FATF می‌تواند منجر به کاهش رتبه اعتباری ایران در سطح بین‌المللی شود.
- رتبه اعتباری پایین‌تر به معنای افزایش هزینه‌های استقراض و دشوارتر شدن دسترسی به بازارهای مالی بین‌المللی است.
ایجاد مشکلات برای ایرانیان خارج از کشور
- ایرانیان خارج از کشور نیز برای انجام تراکنش‌های مالی با ایران با مشکلاتی مواجه هستند.
- انتقال پول به ایران یا از ایران برای آنها دشوارتر و پرهزینه‌تر شده است.
نکته مهم
همانطور که گفته شد، نمی‌توان تمام مشکلات اقتصادی ایران را صرفاً به عدم عضویت در FATF نسبت داد. تحریم‌های بین‌المللی، به ویژه تحریم‌های آمریکا، نقش بسیار مهمی در مشکلات اقتصادی ایران دارند. با این حال، عدم عضویت در FATF این مشکلات را تشدید کرده و تأثیر منفی تحریم‌ها را افزایش داده است.
جمع‌بندی
عدم عضویت ایران در FATF تأثیرات منفی قابل توجهی بر اقتصاد کشور داشته است، به ویژه در زمینه‌های روابط بانکی بین‌المللی، سرمایه‌گذاری خارجی، هزینه‌های تجارت و دسترسی به منابع مالی بین‌المللی. هرچند نمی‌توان درصد دقیقی برای این تأثیر تعیین کرد، اما می‌توان گفت که این موضوع یکی از عوامل مهم در مشکلات اقتصادی ایران است و رفع آن می‌تواند به بهبود وضعیت اقتصادی کشور کمک کند. با این حال، رفع کامل مشکلات اقتصادی نیازمند رفع تحریم‌ها و اصلاح سیاست‌های داخلی نیز می‌باشد.