روانشناسی رنگ‌ها
این آزمایش كاملاً جنبه‌ی روانشناسی و روانكاوی داشته و نباید آن را در ردیف آثار سرگرم‌كننده و غیرعلمی كه در زمینه‌ی طالع‌بینی و نظایر آن منتشر شده، دانست.
یادداشت:
- یك رنگ به تنهائی بیانگر شخصیت نیست بلكه در انتخاب گروه‌ها و زوج‌های رنگ است كه شخصیت افراد تحت آزمایش كاملاً نشان داده می‌شود.
- شرایط روحی و جسمی افراد را قبل از آزمایش رنگ نیز باید به حساب آورد، زیرا امكان دارد كه افراد در شرایط متفاوت، انتخاب‌های مختلف داشته باشند.
- جنبه‌ی نسبی‌بودن نتایج آزمایش را باید همواره به خاطر سپرد زیرا انسان موجودی ناشناخته است.
- این آزمایش كاملاً جنبه‌ی روانشناسی و روانكاوی داشته و نباید آن را در ردیف آثار سرگرم‌كننده و غیرعلمی كه در زمینه‌ی طالع‌بینی و نظایر آن منتشر شده، دانست.
انجام آزمایش
- به مربع‌های رنگی زیر نگاه كنید و رنگی را كه بیشتر از سایرین دوست دارید انتخاب كنید. در انتخاب رنگ دلخواه سعی نكنید كه آن را با رنگ چیز دیگری نظیر پارچه، مبلمان، اتومبیل سواری، تیم مورد علاقه فوتبال و غیره مقایسه كنید بلكه فقط آن را به عنوان یك رنگ مورد علاقه‌تان برگزینید.
- سپس به رنگ‌های باقی‌مانده نگاه كنید و رنگی را كه بیشتر مورد علاقه شماست انتخاب كنید و این عمل را در مورد سایر رنگ‌های باقی‌مانده نیز ادامه دهید.
- بعد از انتخاب اول باید یك بار دیگر رنگ‌های مورد علاقه‌ی خود را انتخاب كنید. عملاً سعی نكنید كه انتخاب اول رنگ‌ها را به خاطر بیاورید و یا به همان ترتیب اول انتخاب كنید، در عین حال عمداً تلاش نكنید تا آنها را فراموش نمائید، بلكه در انتخاب رنگ‌ها طوری رفتار كنید كه گوئی آنها را برای اولین بار می‌بیند. توصیه می‌شود بین دو انتخاب یك دقیقه فاصله اندازید.
توضیح
انتخاب‌های رنگی كه از نظر روانی كمتر مطلوب هستند با علامت یك، دو یا سه ستاره مشخص شده‌اند. هر چه كه تعداد ستاره‌ها بیشتر باشد آن رنگ یا گروه رنگ خاص از وضع عادی و طبیعی دورتر است. در صورت یكسان بودن گزینش رنگ‌ها در انتخاب اول و دوم مورد یا مواردی از نتیجه‌ی آزمایش تكراری خواهد بود.
نتیجه‌ی آزمایش
- هر چیزی را كه موجب تحریك او شود به آسانی و با سرعت می‌پذیرد. ذهن او سرگرم چیزهائی است كه بسیار هیجان‌انگیز هستند (محرك‌های عاطفی یا سایر محرك‌ها). آرزو دارد كه دیگران وی را به عنوان یك شخصیت هیجان‌آور و جالب به شمار آورند كه روی هم رفته از نفوذی جذاب و موثر در دیگران برخوردار است. برای اجتناب از به خطر افتادن فرصت‌های كامیابی یا كاهش اعتماد دیگران به او، روش‌های زیركانه‌ای را به كار می‌برد.
- قادر به تلاش برای رسیدن به هدف‌های خود نیست. احساس می‌كند كه به او بی‌توجهی شده است.
- خواستار امنیت بیشتر، محبت گرم‌تر و مشكلات كم‌تری است. *
عقیده دارد كه سهم خود را از زندگی دریافت نكرده است، یعنی نه او را به طرز صحیحی درك كرده‌اند و نه به قدر كافی از وی تمجید شده است. احساس می‌كند كه ناگزیر به سازگاری است و روابط نزدیك او با دیگران فاقد جهات عاطفی می‌باشد.
- تفسیر فیزیولوژی: فشار روحی كه در شخص وجود دارد ناشی از ناامیدی و مراقبت شدید از خود در برابر شكست‌های بیشتر احتمال است.
- تفسیر روانشناسی: آرزوهای برآورده‌نشده‌اش منجر به تردید و مراقبت شدید از خود شده است. برای داشتن آزادی عمل پافشاری می‌كند و مخالف هر نوع محدودیتی است مگر آن كه خودش آن را به وجود آورده باشد. مایل نیست كه از چیزی محروم بماند یا از چیزی صرف نظر كند و خواستار امنیت به عنوان یك وسیله‌ی حمایت در برابر هر شكست بیشتر یا از دست‌دادن موقعیت و اعتبار خویش می‌باشد.
- تردید دارد كه اوضاع در آینده بهتر شود و این نقطه‌نظر منفی او وی را به سوی مبالغه كردن در ادعاهایش و ردكردن هر سازشی سوق می‌دهد.
- به طور خلاصه: به شدت مراقب خویش است و از خود حفاظت می‌كند . *
می‌كوشد تا مورد انتقاد قرار نگیرد و از ایجاد محدودیت در آزادی عملش جلوگیری كند و از طریق به كارگرفتن جاذبه‌ی قوی شخصی خود در مراوداتش با دیگران شخصاً تصمیم‌های خود را بگیرد.
- از هر چیزی كه امكان دارد وی را خسته سازد دوری می‌كند. در جستجوی یك زندگی امن و بی‌خطر، آسایش جسمانی و نداشتن هر نوع مشكل یا اختلال است. **
- با آمادگی در كارهائی شركت می‌كند كه هیجان‌آمیز یا محرك هستند. دوست دارد كه احساس نشاط نماید.
- احساس می‌كند كه بار سنگینی از مشكلات را به دوش می‌كشد. با این وصف از هدف‌های خود دست نمی‌كشد و می‌كوشد تا از طریق انعطاف‌پذیربودن و سازگاربودن بر دشواری‌ها غلبه نماید.
- تفسیر فیزیولوژی: ناخشنودی عاطفی موجب یك آرزوی حساس و ناشكیبا برای استقلال گردیده و منتهی به اضطراب و بی‌قراری شده است.
- تفسیر روانشناسی: یك وضعیت یا ارتباط موجود غیررضایت‌بخش است ولی احساس ناتوانی در اصلاح آن بدون تمایل به همكاری می‌كند. مایل نیست آسیب‌پذیری خود را آشكار سازد و لذا به مصلحت نمی‌بیند كه ابراز محبت كند یا بیش از حد به آن تظاهر نماید. او این رابطه را به عنوان یك ارتباط افسرده‌كننده تلقی می‌كند ولی در عین حال كه می‌خواهد مستقل باشد و مانعی سر راه او نباشد مایل نیست خود را با خطر از دست‌دادن چیزی روبرو سازد. همه‌ی این‌ها منتهی به واكنش حساس و همراه با بی‌قراری در خور توجهی می‌شود. احتمال دارد كه توانائی او از لحاظ تمركز دچار خلل شود.
- به طور خلاصه: بی‌ثباتی همراه با بی‌قراری كه ناشی از ناخشنودی عاطفی است. *
خواسته‌ی برآورده‌نشده‌ی او برای برخورداری از احترام دیگران و تمایزبودن از سایرین موجب مقداری اضطراب در وی می‌شود. در نتیجه، روحیه‌ی اجتماعی او سركوب گردیده و از شركت در فعالیت‌های عادی یا مشاركت با دیگران در این امر خودداری می‌كند.
سعید علی‌حسینی
دوشنبه 21 آذر 1384
منبع و مرجع
- روانشناسی رنگ‌ها
Color Psychology
- وب‌سایت بیاتی‌نت <www.bayatinet.com>
- این برنامه بر اساس كتاب روانشناسی رنگ‌ها نوشته دكتر ماكس لوشر ترجمه‌ی خانم ویدا ابی‌زاده، چاپ‌شده توسط انتشارات دُرسا (تهران، خ انقلاب، جنب سینما سپیده، كوچه اسكو، شماره ۱٦ طبقه همكف) تهیه شده است.