خلاصه و نتیجه بررسی فتف
هدف فتف حفاظت از نظام مالی بین‌المللی در برابر ریسک‌ها و تهدیدها از طریق همکاری بین دولت‌ها است. عضویت در فتف از نظر حقوقی الزامی نیست؛ اما مزایای عضویت در آن در مقابل هزینه‌های عدم عضویت‌ش، آن را به یک ضرورت و اهمیت تبدیل می‌کند. تأثیرات فتف بر عضویت کشورها بالقوه مثبت و منفی است و بستگی به نحوه اجرای استانداردهای آن و شرایط اقتصادی و سیاسی خاص هر کشور و جهان، بعلاوه مطلوبیت‌های سیاسی و بده‌بستان‌های اقتصادی بین کشورها و بلوک‌های قدرت نیز دارد!
ایران با وجود اعمال بخش زیادی از توصیه‌های فتف، به علت شرایط سیاسی خاص خود به‌ویژه تحریم‌ها، نگرانی از سوءبرداشت احتمالی قدرت‌های جهانی از مفهوم تروریسم و تشدید فشارها بر ایران، تضعیف ارزش‌ها با هضم‌شدگی در نظام غالب جهانی و عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی در اجرای برخی لوایح کلیدی فتف تأمل کرده و در فهرست سیاه آن قرار گرفته است. این موضوع باعث تأثیر منفی هم بر ایران و هم بر نهاد فتف، و موجب افزایش فشارها برای عضویت در فتف می‌شود. سایر نگرانی‌ها و ملاحظه‌ها عبارتند از: محدودیت در تأمین مالی برخی فعالیت‌ها، افشای اطلاعات حساس مالی و امنیتی، تضعیف حکمرانی داخلی، تفسیرهای سیاسی از تروریسم علیه ایران، هزینه‌های اجرایی انطباق با مقررات فتف، و عدم قطعیت در مورد منافع فتف. اجرای مؤثر فتف همچنین مستلزم هماهنگی و همکاری مردم از طریق آموزش، شفافیت و ثبت اطلاعات، همکاری با نهادهای مالی، اجرای قاطعانه قوانین و مقررات و ترویج فرهنگ مستندسازی مالی است.
به‌طور خلاصه، فتف از جنبه نظری و بسته به چگونگی اجرایی‌سازی می‌تواند مکمل ارزش‌ها و ایده‌آل‌های ایران مثل اقتصاد مقاومتی و اقتصاد اسلامی و افزایش منافع شهروندان و جامعه باشد. در واقع می‌توان گفت فتف، در تعامل با کشورها، شرایط موجود سیاسی و اقتصادی آنها را تشدید می‌کند، یعنی اگر اقتصاد کشوری قوی باشد آن را تقویت؛ و اگر دارای اشکالات داخلی یا ناهماهنگی با اقتصاد جهانی باشد می‌تواند باعث تحمیل فشار برای تغییر و تضعیف بیشتر آن باشد. ضمن اینکه در بحث بازرسی متقابل کشورها در اجرای استانداردهای فتف، از نظر تاریخیِ حکمرانی و جنبه‌ی فنی، دسترسی مستقیم یک سیستم یا نظام خارجی به همه داده‌ها و اطلاعات داخلی یک سیستم مستقل بی‌معناست، باید در کنار شفافیت، تدبیری برای حفظ حکمرانی و حفاظت از داده‌ها و اطلاعات نهادهای حساس مثل نهادهای امنیتی-نظامی، بهداشتی، شخصی و... از جمله تشکیل نهاد فتف داخلی و تعامل آن با فتف بین‌المللی دیده شود.
در تعامل بین سیستم‌ها و کشورهای مختلف، شبکه‌ای از عوامل مختلف با اثرگذاری متقابل بر یکدیگر نقش دارند. با توجه به نارضایتی‌ها و وضعیت فعلی نامطلوب اقتصاد ایران، پویایی اثر عضویت فتف بر اقتصاد ایران از نگاه سلبی در مدل محدودی از شبکه عوامل خارجی با نمودار زیر نمایش داده شده است.
سه متغیر خارجی: تحریم، عضویت در پیمان‌های بین‌المللی (فتف)، و تهاجم فرهنگی نشان داده شده است. در این مدل، فتف از طریق آموزش باعث تقویت مردم می‌شود، و با اثرگذاری منفی بر اشکالات اقتصادی و تحریم به بهبود اقتصاد کشور کمک می‌کند. اشکالات اقتصادی می‌تواند با افزایش فساد داخل سیستمی یا افزایش تحریم‌ها افزایش یابد و از این طریق باعث تضعیف عضویت در فتف گردد؛ متقابلاً با کاهش عضویت در فتف، از یک سو امکان افزایش تحریم‌ها و از سوی دیگر افزایش اشکالات اقتصادی به وجود می‌آید و این حلقه‌ی معیوب به صورت خود-تقویتی تکرار می‌شود. همچنین اشکالات اقتصادی هم عامل تضعیف کشور، تضعیف حکومت و تضعیف ارزش‌ها است، و هم خود تحت تأثیر این متغیرها به صورت بازگشتی دچار ضعف بیشتر می‌شود. عامل خارجی تهاجم فرهنگی نیز می‌تواند در کنار ضعف‌های اقتصادی باعث تضعیف هرچه بیشتر ارزش‌ها و تضعیف اقتصاد گردد.
چیزی که مشخص است این است که فشارهای خارجی مثل تحریم و تهاجم فرهنگی با امید و تکیه بر اشکالات داخلی از جمله در اقتصاد بنا می‌شوند و سپس شبکه عوامل خارجی این فشارها را تشدید می‌کنند؛ یعنی تا زمانی که ضعف‌ها و اشکالات داخلی، نقش محوری در نارضایتی درونی و نقش اهرمی در فشار بیرونی بازی کنند، هر عامل خارجی مثبتی نیز نقش منفی به خود می‌گیرد. بنابراین اولویت اول ایران باید رفع ضعف‌ها و اشکالات داخلی باشد و به موازات آن و متناسب با اصلاحات داخلی، بحث آماده‌سازی و عضویت در پیمان‌های بین‌المللی نیز پیگیری شود.
پیوست: اشکالات نظام اقتصادی رایج
ضعف‌ها و اشکالات نظام اقتصادی رایج پیش‌تر در چهار محور: نشانه‌ها، عوامل، پیامدها، و راهبردهای مواجهه مورد بررسی قرار گرفته‌اند. صفحه‌ی اشکالات نظام اقتصادی رایج را ببینید.