این تحقیق بر اساس شناخت حاصل از سه تحقیق قبلی(اشکالات نظام اداری در ادبیات تحقیق، طرح نظریه مواجهه با اشکالات نظام اداری، و شناسایی ذهنیت و انتظارات کارکنان از سیاست‌های اصلاح نظام اداری) و استفاده از پرسشنامه‌های استاندارد مدیریتی برای بررسی و تعیین ساختار مناسب سازمانی انجام شده است.
جدول زیر روش به کار گرفته برای هر یک از ابعاد ساختاری و محتوایی را نشان میدهد.
تدوین پرسشنامه‌ها و سوالات مصاحبه از پرسشنامه‌های استاندارد موجود و بر اساس توضیحات کتاب Essential of Organization Theory & Design اثر Richard L. Daft صورت گرفته است. اسامی برخی از پرسشنامه‌های استاندارد بکارگرفته شده در زیر آورده شده است:
پرسشنامه‌ها به صورت آنلاین از این آدرس در دسترس هستند.
در این قسمت از تحقیق، موضوعات: معرفی سازمان؛ مأموریت، استراتژی‌ها و برنامه‌های عملیاتی؛ خدمت‌گیران سازمان؛ خدمات سازمان؛ نوع مالکیت و وضعیت حقوقی؛ ویژگی‌های نیروهای انسانی شاغل؛ سابقه فعالیت و روند رشد و توسعه؛ نمودارهای ساختار سازمانی؛ مأموریت و شرح وظایف بخش‌های ادارات و مدیران مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت.
نوع ساختار موجود سازمان به طور کلی، از نظر تئوری مبتنی بر نوع محصول و در داخل دوایر بر اساس نوع فعالیت(وظیفه) ولی در عمل بر حسب مشتری/خدمات گیرنده می‌باشد؛ به این صورت که هر دایره مسئولیت کلیه امور مرتبط با یک یا چند اداره خاص را بر عهده دارد.
در شکل زیرابعاد ساختاری سازمان بر اساس (درصد) گرایش به دو نوع ساختار نظری ارگانیکی یا مکانیکی نمایش داده شده است. این نمودار همچنین شامل ساختار ترجیحی کارکنان، نوع سازمان فعلی، فرهنگ و چهار بُعد فرهنگ می‌باشد. در این نمودار هر چه مقادیر به 100 نزدیک‌تر باشند نشانه گرایش به ساختار مکانیکی و هر چه به صفر نزدیک‌تر باشند نشانه گرایش به ساختار ارگانیکی می‌باشد. در حالی که کارکنان، ساختار به شدت ارگانیکی را ترجیح می‌دهند نوع سازمان و ابعاد بررسی شده به حالت مکانیکی گرایش دارد.
جمع‌بندی کل مطالب در شکل زیر ابعاد محتوایی و ساختاری و میزان گرایش به ساختارهای مکانیکی یا ارگانیکی به صورت نموداری نشان داده شده است. در این نمودار، هر چه مقدار یک متغیر بیشتر و به سمت 100 گرایش داشته باشد(نیمه بالایی)، ساختار مکانیکی؛ و هر چه کمتر و به سمت صفر گرایش داشته باشد(نیمه پایینی) ساختار ارگانیکی برای آن متغیر پیشنهاد می‌شود. مشاهده می‌شود که از ابعاد محتوایی فقط متغیر فناوری خدماتی چون از نوع مهندسی است ساختار مکانیکی برای آن مناسب است؛ اما برای سایر متغیرها ساختار ارگانیکی و به ویژه متغیرهای محیط، چرخه عمر، اهداف و فنآوری تولید(تک محصولی)، ساختار به شدت ارگانیکی توصیه می‌شود. ساختار ترجیحی کارکنان نیز متناسب با ابعاد محتوایی و ساختاری، نوع به شدت ارگانیکی را نشان میدهد؛ با این وجود ساختار فعلی(متغیر نوع سازمان) کاملاً بر عکس از نوع مکانیکی می‌باشد. نامناسب بودن ساختار سازمانی موجب بروز مشکلاتی می‌گردد که در ادامه به آن اشاره می‌شود.
الف) اشکالات ساختاری: خطاهای رایجی که در سازمان نرم‌افزاری باید از آنها پرهیز کرد ولی در ساختار فعلی وجود دارند:
ب) اشکالات عملیاتی: انحصار طلبی و وابستگی متقابل سیستم‌ها و افراد، ناتوانی در انگیزه‌بخشی به کارکنان، عدم وجود نظام آموزشی هدفمند و مستمر، عدم توازن در کار دوایر و از همه مهم‌تر نارضایتی کاربران و خدمات‌گیرندگان از کیفیت خدمات ارائه‌شده می‌باشد.
اقدام برای تعدیل ساختار فعلی با اصلاحاتی مثل تشکیل کمیته و تیم انجام شده، اما اینها اقدامات موقتی هستند که همچنین دارای اشکالاتی مثل ابهام در انتصابات و تبعیض در امتیازات می‌باشند؛ با توجه به نمودار قبلی: گرایش ابعاد محتوایی و ساختاری به ساختارهای مکانیکی و ارگانیکی، و گرایش ابعاد محیطی به ساختارهای ارگانیکی و به شدت ارگانیکی، چرخه‌ی عمر سازمان، فرهنگ سازمانی ارگانیک، سطح سواد سازمانی و تخصص بالای کارکنان و ترجیح ایشان به کار تحت ساختار به شدت ارگانیک از لحاظ عملی ساختارهای مبتنی بر مشتری، پیوندی، ماتریسی و شبکهای پیشنهاد می‌شود؛ با توجه به فهرست خطاهای رایج (خطای شماره 2 بالا) که باید در طراحی ساختار سازمانی سازمان‌های نرم‌افزاری از آن اجتناب کرد، ساختارهای مبتنی بر مشتری و پیوندی رد و در نهایت ساختار ماتریسی و ساختار شبکهای پویا پیشنهاد می‌شود. برای سازمان‌های مرتبط با فنآوری اطلاعات، به طور کلی ساختارهای ماتریسی یا شبکهای پیشنهاد می‌شود که نتایج به دست آمده در این تحقیق هم این پیشنهاد را تأیید می‌کند. از نظر بخش‌های پنچگانه‌ی سازمانی نیز ساختار متخصص‌سالاری با ویژگی ادهوکراسی و ابعاد(پیچیدگی و تخصص بالا، رسمیت پایین، تمرکز پایین) توصیه می‌شود.
درباره‌ی ساختار شبکهای پویا بیشتر بدانید.
تحلیل فوق و ساختار پیشنهادی برای بخش انفورماتیک سازمان انجام شده است؛ اما با توجه به شناخت محقق از بخش‌ها و ادارات مختلف و نیز درهم تنیدگی همه امور و قسمت‌های سازمان با فناوری اطلاعات، از نظر مؤلف برای سایر بخش‌ها و ادارات هم مناسب می‌باشد.
برای نمایش یک فهرست جامع از صفحه‌ها و بخش‌هایی که بر اساس هر یک از برچسب‌های زیر طبقه‌بندی شده‌اند، بر روی عنوان آن برچسب کلیک کنید؛ یا برای کمک به بهبود طبقه‌بندی محتوا، برچسبی برای این صفحه اضافه کنید.