اهداف و برنامه‌ها

بانکداری الکترونیکی


بانکداری الکترونیکی - تعریف

بانک‌داری الکترونیکی یعنی این که که مشتریان بتوانند در هر زمانی از شبانه‌روز (24 ساعته)، از هر جایی از داخل یا خارج از ایران هر نوع کار بانکی خود اعم از افتتاح حساب، واریز قبوض، پرداخت اقساط، درخواست وام و پی‌گیری آن، انتقال وجه از یک حساب به حساب دیگر خود یا هر شخص دیگری در همان بانک و یا هر بانک دیگری، و انجام خرید و واریز وجه آن به حساب فروشنده را بدون مراجعه به شعب بانک یا خودپردازها و بدون نیاز به دریافت چک و حمل بسته‌های پول فقط از طریق رایانه شخصی یا سایر وسایل ارتباطی مثل موبایل خود با اطمینان خاطر انجام دهند.

تاریخچه

امروزه به اشتباه استفاده از دستگاه‌های پرداخت پول به عنوان بانکداری الکترونیکی نام برده می‌شود. هرچند که به خدمت گرفتن تجهیزاتی از این دست می‌تواند راه را برای رسیدن به این مهم فراهم کند؛ اما صرف به‌کار‌گیری این دستگاه‌ها بانکداری الکترونیکی نیست. در سال 1350 «بانک تهران» با در اختیار گرفتن بین هفت تا 10‌دستگاه خودپرداز (ATM) در شعبه‌های خود نخستین تجربه پرداخت اتوماتیک پول را اجرایی کرد، از آن زمان روند گسترش پول الکترونیکی به‌صورت بسیار کند آغاز شد تا اینکه در سوم خرداد ماه سال 1383 دولت برای اولین بار به‌صورت مستقیم وارد میدان شد و طی مصوبه‌ای خواستار عملیاتی شدن خدمات پول الکترونیکی تا پایان همان سال شد.

بانکداری الکترونیکی در جهان

  •  در انگلستان نیمی از کاربران اینترنت این کشور فعالیت‌های بانکی خود را از طریق تلفن همراه انجام می‌دهند
  • در فصل تعطیلات 2005 میزان خرید اینترنتی با 16 درصد رشد نسبت به سال قبل به بیش از 18 میلیارد دلار رسید
  • تاکنون بیش از 400 میلیارد بلیط خطوط هوایی از طریق اینترنت رزرو و خریداری شده است
  • 51 درصد از جوانان و نوجوانان دنیا خرید خود را از طریق اینترنت و با استفاده از کارت‌های اعتباری انجام می‌دهند
  • 40 درصد آمریکایی‌ها از اینترنت برای خرید آنلاین استفاده می‌کنند
  • پیش‌بینی می‌شود طی شش سال آینده خرید آنلاین در اروپا و آمریکا تا چهار برابر افزایش یابد
  • تاکنون ده درصد از مردم دنیا خرید آنلاین انجام داده‌اند
  • 20 درصد از کاربران چینی به صورت آنلاین خرید می‌کنند

مزایای بانکداری الکترونیکی

  • صرفه‌جویی در وقت
  • افزایش سرعت در تبادلات تجاری
  • کاهش هزینه‌های تولید کاغذ اسکناس و چاپ آن
  • حذف پول‌های تقلبی
  • کاهش احتمال سرقت و افزایش امکان ردگیری سریع سارق و بازگرداندن پول
  • امکان دسترسی مشتریان به دریافت خدمات بانکی بدون نیاز به حضور فیزیکی و با ارتباطات ایمن
  • استفاده از اینترنت برای ارائه عملیات و سرویس های بانکی و اعمال تغییرات انواع حسابهای مشتری
  • ارائه مستقیم خدمات و عملیات بانکی جدید و سنتی به مشتریان از طریق کانال ها و ابزار ارتباطی جدید

موانع و مشکلات

  • كمبود دانش و فرهنگ استفاده از تجارت الكترونیكی و شبكه‌ی اینترنت به خصوص در مواردی مثل امنیت و رمز
  • عدم اطلاع كافی موسسات و شركت‌های واسطه‌ای و تولیدی از مزایای كسب و كار اینترنتی
  • نبود قوانین و زیرساخت‌های حقوقی در استفاده از تجارت الكترونیكی مانند عدم قبول اسناد و امضاهای الكترونیكی
  • سرعت پایین و نیز محدودیت‌های استفاده از شبكه اینترنت
  • نگرانی از تامین امنیت لازم و نیز محرمانه ماندن اطلاعات رد و بدل شده
  • عدم وجود نظام اعتبارسنجی و سنجش ریسک‌پذیری
  • تحریم‌های اقتصادی
  • خودسانسوری، ایرانی‌ها خیلی تمایل ندارند مسائل اقتصادی خود را فاش کنند آن هم به دلیل مالیات است در دنیای الکترونیکی همه چیز ثبت و ضبط می‌شود و مردم ما زیاد از این واقعه راضی نیستند به همین خاطر تمایلی به بانکداری و پول الکترونیک ندارند

وضعیت موجود

امروزه یک مراجعه کننده به بانک باید ساعت و در برخی مواقع ساعت‌های متمادی را در رفت و آمد بین بانک‌ها و صف‌های طولانی صرف کند، با مشتریان دیگر درگیر شود و با متصدی بانک سروکله بزند تا یک قبض معمولی تلفن یا آب و برق را بپردازد.

تغییر مدیریت بانک مرکزی که در واقع وظیفه سیاست‌گذاری سیستم بانکی کشور را بردوش دارد، فرصت مناسبی در بازنگری روش‌های کنونی برخورد با مشتری است. مدیریت‌های سابق بانک مرکزی طی سال‌های اخیر فرصت مناسبی را برای حرکت دادن بانک‌های کشور به سمت بانکداری الکترونیکی از دست داد‌. بی‌اعتقادی به بانکداری اینترنتی و مقرر نکردن پروژه‌ها و برنامه‌هایی برای تغییر سیستم ناکارآمد بانکی باعث شده که روزبه‌روز بر دشواری‌های زندگی شهری افزوده شود.

ارائه خدمات الکترونیکی و اینترنتی از سوی چند بانک بسیار جوان خصوصی گواه این است که دلایل بانک‌های دولتی مبنی بر آماده نبودن زیرساخت‌ها لازم و غیره تمام توجیهات بی‌فایده‌ای در مقابل عملکرد ضعیف این بانک‌ها در مسیر بانکداری الکترونیکی است.

با وجود تمام اقداماتی که تاکنون صورت گرفته است بانک‌های دولتی به جز صرف هزینه‌‌های کلان برای تبلیغات خدماتی که هنوز ارائه نشده است به هیچ کدام از تعهدات خود در جریان راه‌اندازی خدمات الکترونیکی و اینترنتی عمل نكرده است و ارائه خدماتی از این دست هنوز با چالش روبه‌رو بوده و این‌طور که به نظر می‌رسد دولت نهم نیز هنوز برنامه ویژه‌ای برای عملیاتی کردن یکی از مهم‌ترین ارکان توسعه تجارت الکترونیکی در کشور ارائه نکرده است.

بیش از 15 سال (از سال 1990) از ظهور بانک‌داری الکترونیکی گذشته است  و اکنون در دنیا جا افتاده و برخی از کشورها در حال عبور از آن هستند اما ما هنوز برای شناختن فواید و محاسنش کنفرانس برگزار می‌کنیم!

نتیجه

اگر در محیط اینترنت جستجو کنید می‌بینید از سال‌ها پیش کم و بیش از همین موارد بیان شده در این جا به عنوان مشکلات و موانع بر سر راه بانکداری الکترونیک ذکر شده است با این وجود هنوز نسبت به رفع این موانع اقدامات موثری انجام نشده است.

در حال حاضر کل فضای بانکداری الکترونیک کشور در طرح شتاب از یک دهم درصد تولید ناخالص کشور هم کمتر است. شکی نیست استقرار یک سیستم بانکداری الکترونیکی کارآمد و موثر شفاف‌کننده بسیاری از عملیات بانکی و نظم‌دهنده وضعیت کنونی است.

  1. عمده مشکلات موجود خاص ایران نیست و سایر کشورها هم با این موانع درگیر بوده یا هستند؛ در مواردی مثل فرهنگ‌سازی، قوانین حقوقی، و محدودیت‌های سخت‌افزاری می‌توان با استفاده از تجربه سایر کشورها با سرعت بیش-تری نسبت به رفع موانع و جبران عقب ماندگی‌ها اقدام کرد
  2. باید هر چه سریع‌تر نسبت به اجرایی کردن سیستم‌های اعتبارسنجی اشخاص حقیقی و حقوقی اقدام کرد
  3. در مورد خود سانسوری باید با ساده‌سازی قوانین مالیاتی و برقراری عدالت در دریافت مالیات، اعتماد و توجه عموم به بانکداری الکترونیکی و شفاف‌سازی تبادلات مالی را جلب کرد.
  4. باید با بهبود روابط خارجی مشکلات ناشی از تحریم‌های اقتصادی را حذف کرد یا اثرات آن را کاهش داد.

فهرست مطالب این بخش



طبقه‌بندی محتوا و فهرست برچسب‌های صفحه

برای نمایش یک فهرست جامع از صفحه‌ها و بخش‌هایی که بر اساس هر یک از برچسب‌های زیر طبقه‌بندی شده‌اند، بر روی عنوان آن برچسب کلیک کنید؛ یا برای کمک به بهبود طبقه‌بندی محتوا، برچسبی برای این صفحه اضافه کنید.

  • بازگشت به بالا
DNN